Een vaak terugkerend thema tijdens coachgesprekken die ik met mijn coachees voer gaat over waardering. Ogenschijnlijk is dit een onderwerp dat veel mensen bezighoudt. En dat is niet zo vreemd, want waardering is heel belangrijk. Nu blijkt het dat het begrip ‘waardering’ door veel mensen verschillend wordt geïnterpreteerd. De een meet waardering alleen af aan geld, terwijl de ander veel meer waarde hecht aan de dieperliggende betekenis. Zoals je wellicht weet betekent het woord waardering: ‘het hechten van een waarde aan iets of het tonen daarvan’.
Weet jij wat jouw waarden zijn?

Als je jezelf dus afvraagt of jij je gewaardeerd voelt, dan gaat het er dus om dat je eerst voor jezelf moet bepalen waar jij waarde aanhecht. Datgene waar jij waarde aan hecht, noemen we (hoe toepasselijk) waarden. Waarden zijn dus zaken die voor jou belangrijk zijn. En als bepaalde zaken héél belangrijk voor je zijn, dan noemen we dat kernwaarden. Dan gaat het over fundamentele overtuigingen. Het is de kern van wat jij nastreeft en wat zichtbaar wordt via jouw gedrag. Meestal worden waarden gedefinieerd in enkele woorden. Je kunt ze voor jezelf bepalen, door de volgende zin af te maken: “Ik vind het heel belangrijk ………”, bijvoorbeeld, om eerlijk te zijn, om mijn afspraken na te komen, om te voldoen aan de verwachtingen van anderen, om anderen met respect te behandelen, etc.”.
En wat zijn jouw normen?

Nu blijkt het zo te zijn dat de meeste mensen wel handelen volgens bepaalde (kern)waarden, maar slechts weinigen zijn zich hiervan bewust. Voor hen zijn deze waarden zo normaal, dat ze zich nauwelijks kunnen voorstellen dat andere mensen er (compleet) andere waarden op na houden. Vandaar dat je waarden vaak worden genoemd in combinatie met normen. Normen zijn min of meer vastliggende richtlijnen waar iedereen zich aan moet houden. Het is zogezegd ‘de norm’ en we vinden het plezierig om samen te werken en te leven met mensen die dezelfde norm hanteren. Als jij je houdt aan de norm, dan ben je normaal. En als jij je niet aan de norm houdt, dan wordt je vanzelf gecorrigeerd: “Doe normaal!”
Welke ‘waarden en normen’ hanteer jij?
Kort samengevat zou je kunnen zeggen dat als je samenwerkt en samenleeft met mensen die ongeveer dezelfde ‘waarden en normen’ hanteren, de kans veel groter is dat jij je gewaardeerd voelt. In theorie klopt dit, maar de praktijk blijkt vaak een stuk weerbarstiger. Het is namelijk zo dat slechts kleine afwijkingen al tot gevolg kunnen hebben dat je je niet gewaardeerd voelt. En dit blijft zo, zolang jij afhankelijk bent van de waardering van anderen.
Zolang de behoefte aan waardering van anderen groter is dan het verlangen om te leven conform je eigen waarden en normen, zit je gevangen in een keurslijf. En dat keurslijf kan behoorlijk beknellend zijn. Jezelf constant moeten aanpassen aan de waarden en normen van anderen kost heel veel energie. Zoveel zelfs, dat veel mensen uiteindelijk in een burn-out terecht komen. In mijn coachpraktijk spreek ik regelmatig mensen die dit is overkomen en vaak blijkt dat ze zich niet bewust zijn van de oorzaak van hun burn-out. Meestal zoeken ze de oorzaak buiten zichzelf en niet in de ‘waarden en normen’ die ze hanteren en voor waar (en onveranderbaar) hebben aangenomen.
Heb jij ’toevallig’ stressgerelateerde klachten?
Het inzichtelijk krijgen van je eigen ‘waarden en normen’ en de belemmering die deze kunnen veroorzaken, blijkt niet eenvoudig. Dit komt omdat ze voor jou zo vanzelfsprekend zijn, dat je je niet kunt voorstellen dat ze de oorzaak kunnen zijn van heel veel stressgerelateerde klachten. En als je je er wel van bewust bent, dan blijkt dat ze zo zijn ingesleten, dat het je niet lukt om deze in je eentje te veranderen.
Als jij bovenstaande (h)erkent dan nodig ik jou van harte uit om een vervolgstap te zetten. Ook al vind je misschien nu nog dat je gefaald hebt, weet dat ik jouw moed ontzettende waardeer als jij de eerste stap durft te zetten.
En? Heb jij de moed?
De eerste stap die je nu zou kunnen zetten is het lezen van mijn gratis E-boek. In het E-boek vind je 3 vragen die jou helpen om inzicht te krijgen in jezelf (of beter gezegd, datgene wat jou belemmert om inzicht te krijgen in jezelf).
Als je voldoende moed hebt verzameld, dan mag je natuurlijk ook direct contact met me opnemen door via deze link een gratis belafspraak in te plannen.
Maar welke stap je op dit moment ook zet, ik hoop in ieder geval dat je door het lezen van deze blog ervan bewust bent geworden dat jouw huidige ‘waarden en normen’ niet voor altijd jouw werkelijkheid hoeven blijven te bepalen.
Hartelijke groet,
René Bussink
Coach & Sparringpartner voor ambitieuze professionals